Euchner – praktyczne podejście przy wyborze środka ochronnego
Praktyczne podejście przy wyborze środka ochronnego w postaci drzwi bezpieczeństwa zgodnie z normą EN ISO 14119.
Norma EN ISO 14119 zastąpiła normę EN 1088 „Bezpieczeństwo maszyn – Urządzenia blokujące sprzężone z osłonami – Zasady projektowania i doboru” („Safety of machinery – Interlocking devices associated with guards – Principles for design and selection”). Omówiono tu blokujące osłony bezpieczeństwa, które dla lepszej przejrzystości będą dalej nazywane osłonami bezpieczeństwa, jednakże przedstawione rozważania mogą być wykorzystywane do każdego wieka, każdej pokrywy ochronnej lub do każdego innego urządzenia, które jest odpowiednie do ochrony operatora maszyny przed zagrożeniami generowanymi przez maszynę.
Termin „blokowanie” jest wciąż nieco mylący, ponieważ blokowanie lub urządzenie blokujące nie odnosi się do drzwi bezpieczeństwa jako takich, lecz do funkcji blokującej jednostki sterującej, która zapobiega uruchomieniu maszyny. Oznacza to, że maszyna nie może się uruchomić, dopóki osłona nie zostanie zamknięta. Po otwarciu osłony maszyna jest automatycznie zatrzymana. Dla rozróżnienia norma używa pojęcia „zaryglowania” w sytuacji, kiedy urządzenie ryglujące uniemożliwia operatorowi otwarcie drzwi.
Omówienie wyboru urządzenia blokującego jest ważną częścią w normie EN ISO 14119. Jednakże rozważania w normach są zawsze poprzedzone analizą sytuacji, które mogą wystąpić w czasie pracy maszyny. Często bardzo ważnym kryterium jest aktualna przestrzeń instalacji wokół drzwi bezpieczeństwa. W praktyce ryglowanie osłony jest stosowane jako towarzyszące funkcji blokującej osłony, ponieważ np. proces klejenia nie może zostać natychmiast przerwany.
W takim przypadku można od razu rozpocząć proces doboru urządzenia blokującego wyposażonego w funkcję ryglowania osłony, pomimo że służy ono do ochrony procesu, a nie do ochrony personelu. Inną kwestią jest rodzaj drzwi bezpieczeństwa – przykładowo automatyczne drzwi bezpieczeństwa w obrabiarce wymagają innego rozwiązania niż ręcznie otwierane drzwi w wygrodzeniu (płocie) bezpieczeństwa.
Jednym z rozwiązań do ręcznej obsługi osłony bezpieczeństwa jest wielofunkcyjny system MGB (Multifunctional Gate Box) firmy Euchner. Obejmuje on opcję blokowania i ryglowania dla ochrony procesu lub ryglowania dla ochrony personelu. Ponadto zawiera klamkę (klamka ewakuacyjna z wewnątrz strefy jako opcja) oraz ogranicznik ruchu drzwi. Dostępne są tu też opcjonalne rozwiązania, takie jak przełączniki wyboru, urządzenia zatrzymania awaryjnego, przyciski i obrotowe przełączniki kluczykowe. Ponadto do drzwi obsługiwanych automatycznie dostępne są transponderowo kodowane wyłączniki bezpieczeństwa z funkcją ryglowania lub tylko z funkcją blokowania, takie jak CET lub CES firmy Euchner.
Inną kwestią, która wynika nie z wymagań normy EN ISO 14119, lecz normy EN ISO 13849-1, jest klasyfikacja wyposażenia bezpieczeństwa na odpowiednim poziomie bezpieczeństwa PL (Performance Level). Można użyć składników prowadzących do wymaganego PL albo użyć systemów, które z natury same w sobie oferują wymagany PL. Przykładem takiego systemu jest wielofunkcyjne urządzenie MGB zapewniające najwyższy PL e. W wielu przypadkach idealnym rozwiązaniem mogą być również elektromechaniczne wyłączniki bezpieczeństwa z funkcją ryglowania. W trakcie wielu lat użytkowania potwierdziły one swoją wartość, a co więcej, w zależności od zaprojektowania, umożliwiają uzyskanie każdego PL.